Onderwijs

Op het Calvijn College bepalen leerkrachten zelf wat ze doen

Gepubliceerd in Intermediair.

Het Calvijn College in Amsterdam veranderde van probleemschool in ‘misschien wel de beste school van Nederland’, aldus wijlen burgemeester Van der Laan. Docent Yasin Irgin vertelt hoe het is om te werken in een organisatie waar werknemers veel eigen verantwoordelijkheid hebben.

‘Vroeger zat ik zelf op school vlak naast het Calvijn College. Als er jongens van Calvijn langskwamen, moest je op je hoede zijn. Die kwamen dan niet een rekenmachine afgeven ofzo. Er liep in het Calvijngebouw zelfs politie rond. Toen ik vorig jaar op het nieuws hoorde dat het Calvijn inmiddels misschien de beste school is van Amsterdam, werd ik getriggerd.

‘Van vrienden die er werkten had ik al goede verhalen gehoord, over dat het heel vrij is en je je eigen takenpakket mag samenstellen. Pas toen ze een foto stuurden van de taken die letterlijk op briefjes werden verdeeld, dacht ik: wow, het is echt!

‘Op de scholen waar ik hiervoor werkte, noemde ik sommige docenten dino’s. Zij gaven al dertig jaar lang hetzelfde vak aan dezelfde klassen. Dan pakten ze steeds weer hoofdstuk 1 van het boekenstapeltje en werden altijd op hetzelfde moment boos. Geen grap. Na een paar jaar was ik daar wel uitgeleerd en besloot ik dat ik dit niet nog dertig of veertig jaar wilde doen. Ik ging naar het Calvijn College om te kunnen groeien.’

Probleemschool

Tien jaar geleden was het Calvijn College nog een probleemschool, met veel bewakers en politie. Directeur Jolanda Hogewind verbeterde de situatie door minder te straffen en andere gesprekken te voeren met leerlingen. Maar ook door de structuur van de school aan te passen.

Er zijn nu drie teams met teamleiders, voor zo’n 560 leerlingen. Alle zestig docenten hebben daarnaast ook hun eigen expertises, die verschillende teams raken. Wie welke expertise krijgt, wordt bepaald op de jaarlijkse tweedaagse in mei. Dan verdelen de docenten zelf alle taken over alle uren die zij beschikbaar hebben.

In januari vertrok Hogewind en werd er in de overgangsperiode van drie maanden naar een nieuwe directeur geen interim-directeur aangesteld. De teammanagers wilden het zelf doen, en dat is goed gegaan.

Mission impossible

‘Vergaderen vond ik eerst wel lastig, met collega’s die veel meer ervaring hadden. Als ik iets zei, keken ze me soms aan van: dit hebben wij drie jaar geleden al besproken, maar welkom in het team. Ik had de tweedaagse van dat jaar gemist en kreeg de taken die over waren: examenklassen, waar ik gelukkig ervaring mee heb, en de Vakmanschapsroute. Die is uniek op het Calvijn College. Leerlingen blijven twee jaar langer op school en stromen af met een mbo-2-diploma. Heel vet, maar ook heel innovatief, dus je moet er veel tijd aan besteden. Met de examenklassen erbij werd me dat een tikkeltje te zwaar.

‘Ik besprak dat vanaf het begin met mijn teamleider. Als je elkaar hier ziet in de wandelgangen is het niet “hoi, doei” en that’s it. Een teammanager vraagt echt hoe het met je gaat en wat verbeterpunten zijn. Ik besloot andere klassen te nemen en iemand anders nam mijn klassen over. Dat was op mijn vorige school mission impossible geweest. Als je daar een docent had gevraagd of hij ook de kaderklassen kon draaien, was het oorlog.

‘Binnenkort komt de tweedaagse weer. Ik heb gehoord dat je in gesprek gaat als twee mensen dezelfde taak willen. Niet van: “Mag ik het alsjeblieft, voor een broodje ofzo?”, maar met een presentatie. Je motiveert je keuze aan je team en laat zien wat je in huis hebt om een bepaalde taak uit te voeren. De taken worden ook niet verdeeld op basis van één gesprek, dat zou ten koste gaan van de kwaliteit van het onderwijs. Er zijn veel meer evaluatiemomenten.

‘Misschien word ik volgend jaar wel voorzitter van de examenwerkgroep. In vergaderingen heb ik al verteld hoe ik denk dat sommige zaken anders kunnen worden vormgegeven.’

Gepubliceerd in Intermediair.

Foto: Rufus de Vries